Schema gerichte therapie

Wat zijn schema’s?

Schema’s zijn de interne 'blauwdrukken' die bepalen hoe je kijkt naar jezelf, naar anderen en naar de wereld om je heen. Als je telkens in dezelfde valkuil stapt en zich voortdurend negatieve patronen herhalen in jouw leven, dan zou er sprake kunnen zijn van negatieve schema's. Negatieve schema's zijn hardnekkig: ze lopen als een rode draad door het leven, vormen overtuigingen, gevoelens en ervaringen. Ze ontstaan veelal door nare ervaringen tijdens de kindertijd. Bijvoorbeeld in de steek gelaten worden door een ouder, of gepest worden op school.

Elk kind heeft behoefte aan veiligheid, verbondenheid, autonomie en waardering, maar ook realistische grenzen. Dit zijn de basisbehoeftes. Als hieraan niet wordt voldaan ontwikkelt een kind negatieve schema's. Deze neem je mee in het volwassen leven. Als je vroeger bent mishandeld door jouw ouders, kan je je vanuit het schema wantrouwen voortdurend bedreigd voelen. Een ander, die altijd gekleineerd is als kind, kan zich continu minderwaardig voelen vanuit het schema waardeloosheid.

Hoewel ze niet goed voor je zijn, voelen negatieve schema’s vaak vertrouwd aan. Nieuwe ervaringen zijn vaak een bevestiging van die schema’s.

Er zijn verschillende manieren waarop negatieve schema's zich manifesteren in het dagelijkse leven.

• Sommige mensen geven zich over aan hun schema’s (vb: 'ik ben ook een mislukkeling') en laten zaken in het leven mislukken. 
• Anderen overschreeuwen zichzelf juist, waardoor ze niet meer stil hoeven te staan bij hun onzekerheid, met als gevolg dat ze anderen op afstand houden. 

Negatieve schema's leiden bijna altijd tot niet-helpend gedrag.

Het doel van de schematherapie is je te helpen je oude schema’s op te sporen en te leren beseffen hoe de schema's zijn ontstaan. Jouw therapeut zal je helpen om tot het besef te komen dat hoe jij vroeger behandeld bent niet komt doordat er iets mis met je was, maar omdat er niet aan jouw basisbehoeftes voldaan kon worden. Met jouw therapeut zal je inzicht krijgen in hoe de schema’s in stand worden gehouden. In de therapie worden de omstandigheden die tot het ontstaan van de schema's hebben geleid besproken en behandeld. Dat is waarschijnlijk een ingrijpend proces, omdat het vaak om verdrietige, pijnlijke, of zelfs traumatische gebeurtenissen gaat. Samen met de therapeut wordt onder ogen gezien welke basisbehoeften zijn gefrustreerd en hoe het eigenlijk had moeten gaan. Vervolgens zal de therapeut jou leren hoe je in het volwassen leven beter voor jezelf kan zorgen en hoe je anderen toe kan staan om voor je te zorgen. Zo doorbreek je het patroon wat in jouw jeugd is ontstaan. En zo kom je van de negatieve schema's af.